Brandweer Amsterdam Amstelland wil data slimmer combineren om brandveiligheid te waarborgen

De vierde industriële revolutie omvat technologische ontwikkelingen in brede zin, en gaat razendsnel. Met als gevolg dat de omgeving verandert. Om de brandveiligheid te kunnen blijven waarborgen heeft de brandweer behoefte aan een kwaliteitssysteem om relevante data slimmer te kunnen combineren.

Brandweer krijgt onvoldoende relevante gegevens

Barry van ’t Padje is de informatiemanager van Brandweer Amsterdam Amstelland. “Ik ben van de vraagkant”, legt hij zijn functie uit. “Welke mogelijkheden ontstaan er door de vierde industriële revolutie? Hoe werken we, wat zijn onze doelen en hoe willen we die realiseren?”

“Technologie gaat steeds dichter op je huid zitten”, ziet Barry. “Je zintuigen maken steeds meer gebruik van digitale middelen. De brandweer heeft behoefte aan een spiegel van de omgeving, gezien vanuit het perspectief van fysieke veiligheid. Welke digitale feiten zijn voor ons op welke momenten van belang, en met wat voor soort interfaces kunnen we deze op een slimme manier gebruiken? We moeten gelijke tred zien te houden met de ontwikkelingen.”

Als de brandweer uitrukt, is informatie over het incident en haar omgeving nodig. “Er zijn op dat moment best wel veel relevante (sensor-)data beschikbaar. Maar wij hebben nog maar heel beperkt toegang tot die data,” stelt Barry. “Er zijn bijvoorbeeld duizenden brandmeldpanelen in onze regio, maar die zijn niet ‘open’. We moeten nog steeds fysiek naar het paneel om de informatie te verkrijgen. Dat kan echt handiger. Hetzelfde geldt voor camerabeelden of socialmediaberichten. Onze infrastructuur is nog niet voldoende aangesloten op de mogelijkheden.”

Besef van de mogelijkheden van big data moet nog op gang komen

De infrastructuur heeft naast technische ook juridische aspecten. “Het is voor ons bijvoorbeeld belangrijk om tijdens brand te weten of de bewoners verminderd of niet zelfredzaam zijn, of wellicht gevaarlijk. Dit zijn persoonsgegevens, en daarom moeten we goed nadenken over hoe we met de privacy van betrokkenen willen omgaan. De privacywetgeving werkt in de praktijk vaak als een verbod en de procedures die het gebruik van gegevens regelen schrikken enorm af. Maar ik denk dat er veel situaties zijn waarin mensen bereid zijn persoonsgegevens te delen. Tijdens een levensbedreigende situatie is dat echt geen issue. We moeten bedenken hoe we dit makkelijker kunnen maken.”

“Eén van de belangrijkste toegevoegde waardes van big data voor de brandweer is de mogelijkheid om nauwkeurige risicoprofielen op te stellen”, vervolgt Barry. “De risico’s zijn namelijk bepalend voor welke producten en diensten de brandweer moet aanbieden. Hoe groter het risico, hoe meer veiligheidsmaatregelen nodig zijn, van preventief tot repressief. Tot nu toe werden deze risico’s grofmazig op basis van ervaring en vakkennis in kaart gebracht. Door de beschikbaarheid van grote hoeveelheden data kunnen deze risico’s veel beter worden geïnventariseerd en ontstaat ook de mogelijkheid om de effecten van de veiligheidsmaatregelen te meten. Er ontstaat, met andere woorden, de mogelijkheid van een evidence based praktijk. Als we het goed aanpakken, gaat ons leervermogen met sprongen vooruit.”

Informatie wordt steeds meer een productiefactor. Je moet daarom nadenken over hoe je een kwalitatief hoogwaardig informatiesysteem opzet

Een belangrijk onderwerp daarbij is de verhouding tussen preventief en repressief. “In de toekomst zal de informatievoorziening veel meer naar de voorkant gaan”, schetst Barry de ontwikkelingen. “Stedenblokken branden niet meer af, zoals vroeger. Laat staan een hele wijk. Gebouwen worden tegenwoordig heel anders gemaakt. De focus verschuift steeds meer van de repressieve kant naar de niet-repressieve kant: hoe voorkom je een incident? Hoe kun je een veilige omgeving creëren? Als ook dit op een goede manier digitaal wordt vastgelegd, kan er een vruchtbare wisselwerking met de repressieve kant ontstaan. Dat noemen wij ketengericht werken.”

Goed nadenken over hoe je een informatiesysteem van goede kwaliteit opzet

“Al deze ontwikkelingen maken informatiegestuurd werken binnen de brandweer steeds belangrijker”, voorspelt Barry. “Informatie wordt steeds meer een productiefactor. Je moet daarom nadenken over hoe je een kwalitatief hoogwaardig informatiesysteem opzet. Hoe moet je testen? Hoe moet je je functioneel beheer inrichten? Welke informatie heb je specifiek nodig om je werk goed te kunnen doen? Voor dit soort vraagstukken hebben we SYSQA ingeschakeld. Zij zijn goed in het ontwikkelen van kwaliteitssystemen.”

Systeem moet in een netwerk passen

“In welk systeem de data is opgeslagen is feitelijk niet belangrijk, als het maar in een netwerk past en je erbij kunt. Maar we moeten wel naar nieuwe wegen zoeken waarmee we die enorme hoeveelheid beschikbare data kunnen opslaan en combineren. En we moeten nadenken over de juridische en beleidsmatige fundamenten waarmee dit op een verantwoorde manier kan.”